10 Ağustos 1915: Zamanı Kıran Şarapnel
Ulusların
kaderi tek bir anla değişebilir mi? Bu soruya verilecek birçok farklı cevap
olsa da en azından birinden emin olmak mümkün. Sadece zamanı göstermek için
tasarlanan küçük cep saati, Conkbayırı’nda Türk ulusunun kahramanı Mustafa
Kemal’in hayatını kurtardı. O gün, 10 Ağustos 1915’te yaşanan birkaç saniyelik
zaman kırılması bir ulusun kaderine değiştirdi, bir milletin yarınlarına umut
oldu.
Çanakkale ve Şarapnel Parçası
Paşa’nın
kariyerinin çizildiği, bir ulusun kaderinin belirlendiği ve asla kapanmayacak yaraların
açıldığı şehirdir Çanakkale. I. Dünya Savaşı’nın en kanlı ve kahramanlık
hikayeleriyle dolu çatışmalarının yaşandığı, bu şehir İngiltere ve Fransa’nın
işgal için denizden ve karadan saldırdığı “Geçilmez” lakaplı bir şehirdir.
Trablusgarp’ta
ilk askeri başarısını gösteren Mustafa Kemal 25 Nisan’da hiçbir emir almadan
Çanakkale’deki çatışmalara katılarak aylar boyunca düşmanı geri püskürtmeyi başardı.
10 Ağustos 1915’te, Conkbayırı’nda çatışmalar büyük bir hararetle sürerken
göğsüne gelen şarapnel parçası ile ölümden döndü. Şarapnel göğüs cebinde duran
saati parçalarken ona göğsünü hafif kanlandıracak kadar bir yara bıraktı. O gün
orada o saat olmasaydı, o saat cepte durmasaydı ne olurdu?
Bu
soruların cevabını düşünmek Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet ve Atatürk’ün vizyonu
ile Türk halkına kazandırdığı birçok başarı ve gelişmişliği hayal edememek
demektir. İşte o gün bir şarapnel zamanı kırarken aynı zamanda geleceği
değiştirdi.
Mustafa Kemal’in Hayatını Kurtaran
Saat Hikayesi Gerçek mi?
Saatin
günümüzde akıbeti çok fazla araştırılsa da kesin sonuçlar bulunamamıştır.
Paşa’nın hayatını kurtaran saati Osmanlı’nın müttefiki olan Alman Generali
Liman von Sanders’e hediye ettiği bilinir. Gerçek hikayenin şahitleri ise olayı
tüm detaylarıyla anlatmıştır.
10
Ağustos 1915’te, Conkbayırı’nda askerlerin süngü taarruzu sırasında Anafartalar
Grubu Komutanı ve Albay rütbesindeki Mustafa Kemal Paşa’nın çok yakınında bir top
mermisi infilak etti. Büyük gürültüyle patlayan merminin misket tanesi Paşa’nın
tam göğsüne isabet etti. Daha sonra Yüzbaşı Cevat Bey bu olay için “Şarapnel
paşanın göğsünü okşadı.” diyerek saat sayesinde Ata’nın göğsünde sadece küçük
bir morluk olduğundan bahsetmiştir.
“Atam Vuruldunuz!”
Conkbayırı Muharebesi sırasında saldıran askerlerin arasındaki Mustafa Kemal’in göğsüne isabet eden parçanın sesi duyuldu. Mustafa Kemal’in zabitlerinden biri “Vuruldunuz!” dediği anda ilk aklına gelen yine milletiydi. Vurulduğu duyulursa askerlerin moralinin ve azminin ne kadar etkileneceğini düşündü ve zabitini susturdu. Belki ölüme en yakın olduğu anlardan birinde bile aklından geçenler milletinin kaderiydi.
Mustafa Kemal’in şarapnel isabetiyle parçalanan saati, harp okulundan beri yanındaydı. Bu saat, hem derslerde zamanı gösteriyor hem de toplantılara zamanında katılmasını sağlıyordu; en sonunda ise hayatını kurtarmıştı. Saati parçalandıktan sonra, Mustafa Kemal savaş sırasında yanında bulunan genç mülazımın verdiği kol saatini kullanmaya devam etti. Hayatını kurtaran saati Liman von Sanders hatıra olarak aldı ve Paşa’ya aile armasını taşıyan kendi saatini hediye etti. Bu nedenle, saatin akıbetini öğrenmek isteyen birçok araştırmacı daha sonra Sanders Paşa’ya başvurmuştur.
Hediye Edilen Saat
Burada
karşılıklı olarak saatlerin hediye edildiği hikaye de oldukça ilginç. 5’inci
Ordu Komutanı Mareşâl Liman von Sanders, Mustafa Kemal tümen karargahında
dolaşırken onunla karşılaştı. Mustafa Kemal, Von Sanders’e süngü muharebesini
kusursuz bir Fransızca ile anlatırken piyadelerin düşmanı denize kadar sürdüğünü
ve göğsüne isabet eden şarapnel parçasından bahsetti. Komutanın şaşkınlığı ve
ilgisi üzerine Mustafa Kemal hayatını kurtaran saati hiç tereddüt etmeden
başarılarının bir hatırası olarak Liman von Sanders’e hediye vermeyi teklif
etti. Von Sanders’in gözleri iftihar ve sevinç yaşlarıyla dolmuş, heyecandan
titremeye başlamıştı. Bu olayı daha sonra anlatan oradaki paşalar, Sanders’in
karşılık olarak nesillerdir ailesinde bulunan ve üzerinde “L.Z.” harfleri
bulunan saati Mustafa Kemal’e verdiğine şahit oldu. Zamanı Kıran Şarapnel ve
saat ise bugün hala anlatılmaya devam ediyor.
Zamanı sahiplenen ve Anda Kal söylemini benimseyen Konyalı Saat markası olarak her yıl bu saati ve kahramlarımızı anmaya devam edeceğiz.
Bu Yıl Bütün Saatler 100’ü Gösteriyor!
Bir Saat Neleri Değiştirebilir?
“Atatürk’ün
bir sözü vardı
Yediveren
gül gibi açardı
Atatürk’ün
bir atı vardı
Etilerden
beri yaşardı
Atatürk’ün
bir resmi vardı
Buğday
tarlası gibi ağardı
Atatürk’ün
bir saati vardı
Durmadı.”
Melih
Cevdet Anday’a ait yukarıdaki dizeler gibi birçok ünlü şair ve yazar aynı
soruyu sordu. Hala Türk yazarlarına ilham olmaya devam eden şarapnel olayı
üzerine birçok kurgu yapıldı. Atatürk’ün cebindeki saatin parçalanması ya da orada
olmaması halinde, merminin birkaç santimetre yana isabet etmesi durumunda ne
olurdu?
Mustafa
Kemal, 10 Ağustos 1915 tarihinde Çanakkale Conkbayırı’nda cep saati tarafından kurtulmasaydı
eğer bugün Türkiye Cumhuriyeti’nden söz etmek muhtemel mümkün olmazdı çünkü Atatürk
bir ulusa önderlik etmekle kalmadı, onların daha iyi şartlarda ve bağımsız
şekilde yaşaması için çalıştı. Monarşiyle yönetilen bir halka kendi seçimlerini
yapabilme özgürlüğü verdi. Eğitim, hukuk, sağlık gibi birçok konuda yaptığı
inkılaplar sayesinde yıkıcı bir savaştan çıkan Türk ulusunun bağımsız ve güçlü
olabilmesi için çabaladı. Bu yüzden Atatürk’ün varlığı sadece kazanılan savaş
demek değildir. Onun varlığı ulusa yeniden ayağa kalkma gücünü veren cesaret,
maneviyat ve geleceğe yönelik vizyon demektir.
Bir saat çok şeyi değiştirebilir!
Konyalı
Saat olarak zamanın, anıların ve kalitenin bilincindeyiz. Kaliteli saatin
zamanı göstermekten çok daha fazlası olduğunun farkındayız. Şık birer aksesuar
olmaktan çok daha fazlası olan bu saatler aileler boyu miras bırakılan birer
anı bırakır. İnsan ömrü zamana her gün yenik düşerken hatıraları ve anıları
yaşatmanın yolu yine zamandan geçer.
Siz de özel bir saate sahip olmak istiyorsanız, zamana yenilmeyen modeller için
konyalisaaat.com.tr’yi ziyaret edebilirsiniz.
10 Ağustos 1915 filmimizi izlemek için tıklayın.